POŁOŻNA ŚRODOWISKOWO-RODZINNA
Położna środowiskowa podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) opiekuje się kobietami w każdym wieku. Jest to kompleksowa opieka pielęgnacyjna – położnicza i ginekologiczna. Opiekuje się też noworodkami do drugiego miesiąca życia
Miejsce wizyt
Wizyta położnej POZ może się odbyć:
- w warunkach ambulatoryjnych, np. w gabinecie w przychodni,
- w domu pacjentki (wizyta patronażowa i profilaktyczna).
Terminy wizyt
Położna realizuje świadczenia:
- od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8:00 a 18:00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy
- w terminie uzgodnionym z pacjentką
- w terminie określonym w treści zlecenia lub skierowania
- w dniu zgłoszenia – jeśli stan zdrowia pacjentki tego wymaga.
Opieka położnej podczas ciąży
Położna środowiskowa opiekuje się kobietami w ciąży:
- 1 raz w tygodniu od 21 do 31 tygodnia ciąży – maksymalnie 10 wizyt
- 2 razy w tygodniu od 32 tygodnia ciąży do porodu – maksymalnie 16 wizyt.
Wizyty obejmują:
- rozpoznanie problemów zdrowotnych
- zaplanowanie i realizację świadczeń profilaktycznych
- edukację kobiet w ciąży oraz w ciąży wysokiego ryzyka, przygotowującą do porodu i rodzicielstwa.
Położna POZ przygotowuje plan edukacji przedporodowej dla kobiet w ciąży, w tym dla kobiet w ciąży wysokiego ryzyka. Jest to integralna część dokumentacji medycznej pacjentki. Obejmuje praktyczne i teoretyczne przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa (także w formie świadczeń realizowanych grupowo).
Opieka nad noworodkami
Do 2 miesięcy kalendarzowych życia dziecka położna POZ jest zobowiązana do 4–6 wizyt patronażowych. Badania wykonywane są w obecności opiekunów prawnych lub faktycznych w domu dziecka. Pierwsza wizyta odbywa się nie później niż 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko.
Zakres wizyt
1–4 doba życia dziecka
- badanie dziecka, z uwzględnieniem oceny stanu ogólnego bezpośrednio po urodzeniu według skali Apgar – jeśli położna prowadziła samodzielnie poród fizjologiczny
- pomoc w tworzeniu więzi matki z dzieckiem i w rozpoczęcie karmienia piersią
- wykonanie pomiarów masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej dziecka
- profilaktyka zakażeń przedniego odcinka oka.
1–6 tydzień życia (co najmniej 4 wizyty patronażowe)
1. Opieka nad noworodkiem lub niemowlęciem, w tym:
- obserwacja i ocena rozwoju fizycznego w zakresie: adaptacji dziecka do środowiska zewnętrznego, stanu skóry i błon śluzowych, pępka, wydalin, wydzielin, rozwoju psychoruchowego, funkcjonowania narządów zmysłów
- ocena odruchów noworodka, sposobu oraz technik karmienia
- wykrywanie objawów patologicznych
- ocena relacji rodziny z noworodkiem.
2. Edukacja zdrowotna i udzielanie rodzicom porad w zakresie:
- pielęgnacji noworodka
- karmienia piersią
- szczepień ochronnych
- badań profilaktycznych
- opieki medycznej, socjalnej
- laktacji, kontroli płodności, samoopieki.
3. Promocja zachowań prozdrowotnych rodziców.
4. Identyfikacja czynników ryzyka w rodzinie.
5. Diagnoza i ustalanie hierarchii podejmowanych działań.
Po zakończeniu wizyt patronażowych położna przekazuje opiekę nad niemowlęciem pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej.
Opieka nad kobietami po operacji
Jeśli przeszłaś operację ginekologiczną lub ginekologiczno-onkologiczną, możesz otrzymać w szpitalu skierowanie do położnej środowiskowej. Zajmie się ona, w Twoim domu, raną pooperacyjną aż do jej zagojenia.
Cytologia u położnej
Cytologia jest podstawowym badaniem wykonywanym w celu wykrycia wczesnego stadium raka szyjki macicy. Zalecane jest jej wykonywanie raz w roku, mamy do wyboru 2 rodzaje cytologii:
- cytologia konwencjonalna – 35 zł
- cytologia cienkowarstwowa (LBC) - 80 zł